• Khang Tran
• 12/04/2025

Trong bối cảnh đổi mới căn bản giáo dục phổ thông, kỳ thi đánh giá năng lực (ĐGNL) đang dần thay thế vị trí độc tôn của kỳ thi tốt nghiệp THPT trong tuyển sinh đại học. Đây không chỉ là xu hướng nhất thời, mà là bước chuyển mình chiến lược, phù hợp với nhu cầu phát triển tư duy, năng lực ứng dụng và năng lực giải quyết vấn đề của thế kỷ 21.

Không phải ngẫu nhiên mà hơn 150 trường đại học đã tham gia xét tuyển bằng ĐGNL. Đây là sự dịch chuyển mang tính chiến lược – khi Việt Nam đang từng bước chuyển sang giáo dục định hướng năng lực, thay vì giáo dục truyền thống kiểu “một đề kiểm tra cho tất cả”

I. 5 Điểm nổi bật của Kỳ thi ĐGNL năm 2025

1. Nhiều kỳ thi, nhiều lựa chọn: Đại học Quốc gia TP.HCM, Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Bách Khoa Hà Nội, Đại học Sư phạm Hà Nội… đều tổ chức kỳ thi ĐGNL riêng với cấu trúc đề thi khác nhau. Thí sinh được quyền chọn kỳ thi phù hợp với năng lực và định hướng ngành nghề.

2. Đề thi tích hợp, giảm thuộc lòng: Đề thi chú trọng khả năng tư duy, phân tích, xử lý thông tin. Mỗi câu hỏi là một tình huống, một vấn đề thực tiễn – không thể “học vẹt” mà làm được.

3. Tăng mạnh số lượng thí sinh: Riêng kỳ thi ĐGNL do ĐHQG TP HCM năm 2025 đã có hơn 130.000 thí sinh đăng ký. Điều này cho thấy kỳ thi này đang trở thành “cửa chính” vào đại học của thế hệ Gen Z.

4. Phù hợp chương trình phổ thông mới: Đề thi ĐGNL đang cập nhật theo chương trình giáo dục phổ thông 2018, nghĩa là học sinh lớp 12 năm 2025 phải làm quen với dạng bài tích hợp, liên môn.

5. Tuyển sinh đại học linh hoạt hơn – cạnh tranh hơn:Nhiều trường dành 30–70% chỉ tiêu cho phương thức xét tuyển bằng ĐGNL. Đây vừa là cơ hội mở rộng, vừa là cuộc đua cần chiến lược rõ ràng.

II. Nguồn tài liệu tham khảo Đánh giá năng lực

1. Đề tham khảo chính thức

Trong hành trình chuẩn bị cho kỳ thi Đánh giá năng lực, đề minh họa và đề tham khảo chính thức do các trường đại học tổ chức kỳ thi công bố chính là nguồn tài liệu cốt lõi, không thể thay thế. Đây không chỉ là những bộ đề “mẫu” mang tính hình thức, mà là tài liệu phản ánh trực tiếp tư duy ra đề, cấu trúc bài thi và mức độ đánh giá năng lực thật sự mà thí sinh sẽ phải đối mặt trong kỳ thi chính thức.

Việc luyện tập với các đề này mang lại nhiều lợi ích chiến lược. Trước hết, nó giúp thí sinh làm quen với bố cục bài thi, dạng câu hỏi, thời gian làm bài và cách sắp xếp thông tin. Quan trọng hơn, qua mỗi lần làm đề, thí sinh có thể tự đánh giá năng lực hiện tại một cách khách quan, từ đó xác định chính xác đâu là những phần kiến thức yếu cần cải thiện và những kỹ năng tư duy nào chưa đủ nhanh, chưa đủ sâu.

Không chỉ có đề bài, phần hướng dẫn giải hoặc nhận xét đi kèm từ chính các trường tổ chức thi là một điểm cộng rất lớn. Đây là những tài liệu quý giúp người học hiểu được cách đặt vấn đề, phương pháp tư duy của người ra đề – yếu tố then chốt để đạt điểm cao. Thay vì chỉ học cách “tìm đáp án đúng”, học sinh nên khai thác những tài liệu này như một công cụ để học cách nghĩ như người ra đề.

• ĐHQG TP.HCM: Tại đây
• Trường ĐH Sư phạm TPHCM: Tại đây
• Bộ công an: Tại đây

Một lời khuyên mang tính nguyên tắc: hãy truy cập trực tiếp vào các trang web chính thức của các trường đại học tổ chức kỳ thi ĐGNL: Đại học Quốc gia TP.HCM, Đại học Sư phạm TP HCM… để tải về các bộ đề minh họa và tham khảo mới nhất. Tránh tuyệt đối các nguồn trôi nổi, sai lệch hoặc không rõ nguồn gốc – vì luyện sai đề không chỉ tốn thời gian mà còn dễ làm lệch định hướng ôn tập.

2. Đề thi thử

Luyện đề thi thử không chỉ đơn thuần là làm bài – đó là một quá trình rèn luyện toàn diện, giúp thí sinh tiếp cận kỳ thi một cách chủ động và chiến lược. Những lợi ích thiết thực có thể kể đến như: làm quen với cấu trúc đề thi, rèn kỹ năng phân bổ thời gian, tăng phản xạ xử lý câu hỏi, và quan trọng nhất – phát hiện những lỗ hổng kiến thức và kỹ năng cần bổ sung.

Lợi ích khi luyện đề thi thử chất lượng

• ✅Làm quen với cấu trúc đề thi thực tế – không bỡ ngỡ khi bước vào phòng thi thật.
• ✅Rèn kỹ năng quản lý thời gian và áp lực thi cử, tăng sức bền tư duy.
• ✅Đánh giá chính xác năng lực hiện tại – biết mình đang ở đâu.
• ✅Xác định điểm yếu và dạng bài thường sai, từ đó điều chỉnh kế hoạch ôn tập hiệu quả.
• ✅Tăng độ nhạy tư duy – luyện phản xạ với các dạng câu hỏi tích hợp, đa tầng.

Tiêu chí chọn đề thi thử hiệu quả

• 🎯Bám sát cấu trúc chính thức của kỳ thi ĐGNL bạn sẽ tham gia (HSA, TSA, VNU-HCM…).
• 🎯Độ khó tương đương hoặc nhỉnh hơn đề thật một chút để tăng sức chịu áp lực.
• 🎯Có lời giải chi tiết, kèm phân tích tư duy – không chỉ “cho đáp án”.
• 🎯Đến từ nguồn uy tín như: Các trường THPT chuyên lớn, các nền tảng học tập chất lượng (Tuyensinh247, Hocmai, Moon, v.v.)

III.Chiến lược ôn thi Đánh giá năng lực

1. Bắt đầu từ đề minh họa chính thức – Hiểu rõ cấu trúc, tránh học mù mờ: Làm quen với đề minh họa do chính các trường tổ chức thi công bố là bước khởi động không thể bỏ qua. Đề minh họa không chỉ giúp bạn hình dung bố cục, số lượng và loại câu hỏi, mà còn cho thấy độ khó và tư duy đánh giá của kỳ thi. Đây là điểm mấu chốt: Kỳ thi ĐGNL không kiểm tra trí nhớ, mà kiểm tra khả năng tư duy, lập luận và ứng dụng kiến thức trong ngữ cảnh mới. Vì vậy, việc điều chỉnh phương pháp học là bắt buộc – tránh lối học thuộc, học vẹt theo kiểu cũ.
2. Làm đề thử có phân tích – Đánh giá đúng thực lực, không ảo tưởng: Sau vài đề thử nghiêm túc, hãy phân tích sâu từng phần: phần nào mạnh, phần nào yếu? Dạng bài nào sai nhiều nhất? Sai vì thiếu kiến thức hay sai vì tư duy chưa chính xác? Chính bước tự đánh giá này giúp bạn cá nhân hóa kế hoạch ôn tập, dồn lực vào điểm yếu thay vì học lan man, mông lung.
3. Học theo chủ đề – Rèn tư duy tích hợp liên môn: Thay vì học từng môn rời rạc, hãy chuyển sang học theo chủ đề tư duy tích hợp: ví dụ “sự biến đổi sinh thái” có thể chứa kiến thức Sinh học, Địa lí, cả dữ liệu thống kê (Toán). Kỳ thi ĐGNL đòi hỏi học sinh nhìn nhận vấn đề theo cách xuyên môn học, nên việc rèn tư duy theo chủ đề sẽ giúp bạn xử lý các câu hỏi tích hợp nhanh và chính xác hơn.
4. Quản lý thời gian học tập thông minh – Có chiến lược và tiến độ rõ ràng: Ôn thi mà không có kế hoạch thì dễ rơi vào trạng thái “cày ngày, quên đêm, rồi loạn hết cả lên”. Bạn nên lập kế hoạch học theo tuần – chia nhỏ mục tiêu cụ thể như: luyện 3 đề ngôn ngữ, 2 chuyên đề số liệu, 1 buổi phân tích lỗi sai. Đặc biệt, hãy tập luyện trong điều kiện áp lực thời gian: bấm giờ, ngồi đúng thời lượng bài thi – để tăng khả năng chịu đựng tâm lý và cải thiện tốc độ làm bài.
5. Ôn tập theo cụm kỹ năng tương ứng với từng phần thi: Một trong những cách giúp bạn học hiệu quả và tránh lan man khi ôn thi ĐGNL chính là chia nhỏ kiến thức theo cụm kỹ năng, tương ứng với từng phần thi. Cách làm này không chỉ giúp bạn tập trung đúng trọng tâm mà còn dễ dàng theo dõi tiến độ và cải thiện rõ rệt từng kỹ năng cụ thể.

IV. Đề cương ôn thi Đánh giá năng lực 2025

1. Đánh giá năng lực Đại học Quốc gia TPHCM

Việc nắm vững đề cương ôn thi đánh giá năng lực Đại học Quốc gia TPHCM là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong hành trình chinh phục kỳ thi này. Kỳ thi ĐGNL ĐHQG-HCM được thiết kế để đánh giá toàn diện khả năng của thí sinh qua ba phần thi chính.

Đề thi ĐGNL ĐHQG-HCM bao gồm 120 câu hỏi trắc nghiệm, chia thành 3 phần chính với tổng thời gian làm bài là 150 phút:

Cách tính điểm:

• – Thang điểm tối đa: 1200 điểm, được chia đều cho 4 phần nội dung chính:
  • + Tiếng Việt tối đa 300 điểm
  • + Tiếng Anh tối đa 300 điểm
  • + Toán học tối đa 300 điểm
  • + Tư duy khoa học cũng chiếm 300 điểm.
• – Không có điểm âm cho câu sai
• – Điểm ưu tiên (nếu có) được cộng sau khi tính điểm ĐGNL

2. Đánh giá chuyên biệt trường ĐHSP TPHCM

Đề cương Kỳ thi Đánh giá năng lực chuyên biệt trường ĐHSP TPHCM năm 2025 như sau:

3. Đánh giá năng lực Bộ Công An

Kỳ thi đánh giá năng lực của Bộ Công An là phương thức tuyển sinh quan trọng vào các trường Công an nhân dân, với những yêu cầu riêng biệt phù hợp với đặc thù ngành nghề.

Đề cương kỳ thi Đánh giá năng lực Bộ Công An năm 2025 có những điểm mới, cụ thể như sau:

Tỉ lệ kiến thức: Khoảng 70% nội dung câu hỏi thuộc chương trình lớp 12; 30% còn lại từ lớp 10 và 11.

Mức độ tư duy:

• – Mức biết – hiểu: 30% câu hỏi
• – Mức vận dụng: 50% câu hỏi
• – Mức vận dụng cao: 20% câu hỏi

Kỳ thi Đánh giá năng lực – Vì Sao lại thu hút thí sinh? – Trí Việt IELTS Master

Bài viết liên quan